The World Street Journal, Nisan 2022’de Rusya ve Ukrayna delegasyonları tarafından hazırlanan barış anlaşması taslağını yayınladı. Kremlin, Ukrayna ordusunun büyüklüğünün sınırlandırılmasını, Kırım’ın Rusya yönetimine bırakılmasını ve Ukrayna’nın NATO’ya katılımının yasaklanmasını talep etti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’daki savaşı Moskova’nın şartlarına göre sona erdirmeye yönelik müzakerelere açık olacağını açıkça ima etti. Aynı zamanda The Wall Street Journal‘ın yazdığına göre, 24 Şubat 2022’de başlayan savaşın ardından hazırlanan 15 Nisan tarihli 17 sayfalık belgede Rusya Federasyonu’nun istediği anlaşmanın olası hatları, Rus ve Ukraynalı müzakereciler tarafından Nisan 2022’de geliştirilen barış anlaşması taslağında da görülebiliyor.
15 Nisan 2022 tarihli belgeye göre, her iki taraftaki müzakereciler, Ukrayna’yı “askeri bloklara katılmayan kalıcı olarak tarafsız bir devlete” dönüştürmeyi kabul edecek, Ukrayna’yı Batılı güçlerle ordusunu yeniden inşa etme yeteneğinden mahrum bırakacak, Kırım’ın fiilen Rusya’nın kontrolüne bırakılmasını kabul edecek ve bunun sonucunda çatışmalar sona erdirilecekti.
Taslak sözleşmeye göre:
- Ukrayna’nın AB üyeliğine başvurmasına izin verilecek, ancak NATO gibi askeri ittifaklara katılmasına izin verilmeyecekti.
- Taslak anlaşma, “her türden füze silahları, silahlı kuvvetler ve oluşumlar dahil” yabancı silahların yasaklanmasını öngörüyordu.
- Ukrayna’nın silahlı kuvvetleri belirli bir büyüklüğe küçültülürken Rusya, asker ve tank sayısından Ukrayna füzelerinin maksimum atış menziline kadar her şeyi sınırlamaya çalıştı. Moskova, Ukrayna silahlı kuvvetlerinin 85.000 asker, 342 tank ve 519 topçu ile sınırlandırılmasını istiyordu. Belgeye göre, müzakerelerde Ukrayna tarafı 250 bin askeri personel, 800 tank ve 1.900 top talep etti. Rusya, Ukrayna füzelerinin uçuş menzilinin 40 kilometre ile sınırlandırılmasını istiyordu.
- Kırım yarımadası Rusya’nın işgali altında kalacak ve tarafsız sayılmayacaktı.
- Moskova ayrıca Rus dilinin yetkililer ve mahkemelerde Ukraynaca ile eşit düzeyde işlemesi konusunda ısrar etti; taslak belgeye göre Kiev bu noktayı kabul etmedi.
- Taslakta 2014 yılında Rusya tarafından işgal edilen Ukrayna’nın doğu bölgelerinin geleceği yer almıyordu, bu konu Putin ile Zelenskiy arasındaki kişisel görüşmelerde görüşülecekti.
Anlaşma, ABD, İngiltere, Çin, Fransa ve Rusya’nın da yer aldığı yabancı ülkeler tarafından garanti altına alınacaktı. Bu ülkelere, anlaşmanın ihlali durumunda Ukrayna’nın tarafsızlığını koruma görevi verildi. Ancak anlaşma yürürlükteyken garantör ülkeler, ikili askeri yardım vaatleri de dahil olmak üzere “Ukrayna’nın kalıcı tarafsızlığıyla bağdaşmayan uluslararası anlaşmaları” feshedeceklerdi. Aynı zamanda uluslararası güvenlik garantilerinin Kırım ve Sivastopol’u da kapsamaması gerekiyordu.
Haberlerden anında haberdar olmak için Telegram ve Whatsapp kanallarımızı takip ediniz.
WSJ “Ukrayna’ya saldırılması durumunda ne olacağı da dahil olmak üzere diğer sorunlar çözülmeden kaldı. Rusya, tüm garantör devletlerin bir yanıt üzerinde anlaşmasını istiyordu; bu da, saldırganın Rusya olması halinde birleşik bir yanıtın pek olası olmayacağı anlamına geliyordu. Ukraynalı müzakereciler, Ukrayna hava sahasının kapatılmasını istediler, bu da garantör devletlerin uçuşa yasak bölge sağlamasını ve garantörlerden silah sağlamasını gerektirecekti ki bu da Rusya tarafından onaylanmadı.” diye yazıyor.
Rusya, Belarus’u garantör olarak eklemek istiyordu; Ukrayna, Türkiye’yi eklemek istedi. Ukraynalı müzakereciler, belgede belirtildiği gibi, Kiev’in savaş suçlarını soruşturan Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin yargı yetkisi kapsamına girme iddialarından vazgeçmesini gerektiren bir Rusya maddesini tartışmayı reddettiklerini belirten metni italik olarak yazdılar. Karşılıklı tüm yaptırımların kaldırılmasına ilişkin maddeyi de onaylamadılar.
WSJ “Belge, savaşın ilk haftalarında Kiev kendisini zor bir durumda bulduğunda Ukraynalı müzakerecilerin vermek istediği derin tavizleri gösteriyor. Aynı zamanda Batı’nın askeri desteği durumunda Rusya’nın Ukrayna’yı zorlayabileceği tavizleri de hatırlatıyor. Ve Rusya önemli toprak kazanımları elde edecek” diye bitiriyor.
