Rusya’nın Ukrayna’yı tam ölçekli işgalinden, geçen haftaki başarısız darbe girişiminden, savaş alanındaki başarısızlıklardan ve küresel diplomatik kınamadan yaklaşık 18 ay sonra, Putin’in giderek daha pahalı hale gelen bir savaşı finanse etmesi daha zor bir hal aldı.
Time’da çıkan bir makaleye göre Putin’in mali can damarı, Rus ekonomisini acımasızca yamyamlaştırmasında yatıyor. Rusya lideri, Ukrayna’daki savaşın devam etmesini sağlamak için “oturma odası mobilyalarını yaktı”, ancak bu, savaşın başarısızlığı ve halkın desteğinin olmaması sebebiyle artık geri tepmeye başlıyor. Pek çok Batılı yorumcu, Putin’in yüksek emtia fiyatları, gevşek Batı yaptırımları ve yaptırımlardan kaçınma sayesinde işgali finanse etmek için ticaretten milyarlar topladığını iddia ediyor.
Ancak hem petrol hem de doğalgaz için enerji fiyatları, tıpkı tahıllar, buğday, kereste, metaller ve Rusya’nın ürettiği hemen hemen her emtia gibi bugün işgal öncesine göre daha düşük. Daha düşük emtia fiyatları ve etkili bir G7 petrol fiyatı üst sınırı ile Rusya, eskisi gibi büyük hacimlerde akmaya devam etmesine rağmen, Rus Ural petrolü kalıcı bir iskontoyla işlem gördüğünden, petrol satışlarıyla geçimini zar zor sağlıyor. Artık dünya büyük ölçüde Rus enerji kaynaklarına alternatif yarattı ve bu nedenle mal ihracatı Rusya için artık özel bir nimet olmaktan çıktı.
Putin, iş yapan neredeyse her şeye acımasız seviyede kâr vergileri koydu. Birçok kişi Gazprom ve diğer bazı Rus devlet kuruluşlarına uygulanan geçen yılki rekor 1.25 trilyon dolarlık beklenmedik verginin bir kereye mahsus olduğunu düşündü, ancak Putin taleplerini ikiye katladı ve beklenmedik vergilerin aylar sonra artırılması emrini vererek büyük şirketlerden ve oligarklardan trilyonlarca ruble daha topladı. İlk başta Putin, işgalden sonra Rusya’dan kaçan şirketlere ve insanlara ağır vergiler koymaya başvurdu, daha sonra kılık değiştirmeyi bıraktı ve ayrım gözetmeksizin para ve mülke el koymaya başladı.
Putin’in sorunlu maliye politikası, rekor düzeyde bütçe açıkları verme, hiç yoktan rekor miktarda para basma, Rus bankalarını ve bireyleri Rus tahvillerini satın almaya zorlama ve ülkenin geleceğini mahvederek Rusya’nın yüz milyarlarca servetini sömürdü. Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, oligark Oleg Deripaska gibi hüsrana uğramış oligarklar, ülkedeki yıkıcı işgücü kıtlığına rağmen Rusya genelinde düşük ücretler sebebiyle işçi grevleri artarken basına şikayet etmekle yetinmek zorunda kalıyor.
Bazı işadamları, Putin’in siyasi reformlarının Rus ekonomisine, halihazırda Rus ekonomisinin tüm sektörlerinin çökmesine sebep olan Batı yaptırımlarından daha fazla zarar verdiğini iddia ediyor. Yaptırımlara ek olarak, 1.000’den fazla Batılı şirket Rusya’yı terk etti ve Rus tüketicilerin tüketici elektroniğinden arabalara kadar eski malları bulması zaten zor.
Bir yılı aşkın bir süredir, Rusya’nın ekonomik olarak dirençli olduğu iddialarına rağmen, Rus ekonomisi çökmektedir. Bu görünen direnç ise, gerçek ekonomik üretkenlikle değil, savaşa para akıtmak için ülkeyi yağmalayarak sürdürülen bir Potemkin cephesinden başka bir şey değildir. Putin, Ukrayna işgalini bu şekilde desteklemeye devam edebilir, ancak bunu yaparken kendi halkını soymaya devam ediyor.
