Ukrayna Babi Yar katliamında hayatını kaybedenleri anıyor

Bu haberi sosyal medya hesabınızda paylaşın!

Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenskiy, Kiev’deki Babi Yar’da 80 yıl önce yaşanan trajedide Naziler tarafından katledilen vatandaşlar anısına anıta çiçek bıraktı. Babi Yar’da ne oldu?

Cumhurbaşkanı ve beraberindekiler Babi Yar katliamında hayatını kaybedenlerin anısına bir dakikalık saygı duruşunda bulunarak Babi Yar katliamı anısına yapılan anıta ve Babi Yar’da Naziler tarafından idam edilen Ukraynalı şair Elena Teliga‘nın anıtına da çiçek bıraktı.

Babi Yar’da öldürülenlerin anısını onurlandıran Cumhurbaşkanı, bu trajedinin 100.000’den fazla can kaybına sebep olduğunu vurgulayarak “Babi Yar. Kulağa iki kısa ifade gibi gelen ama nesiller boyu uzun ve korkunç hatıralar taşıyan iki kısa kelime. Çünkü biliyorlar ve hatırlıyorlar ki, ne yazık ki Babi Yar’da iki değil, yüzlerce, binlerce, on binlerce kez daha ateş edildi.” dedi.

Cumhurbaşkanı, bugün tüm Ukrayna okullarının büyük Babi Yar trajedisinin 80. yıldönümüne adanmış ulusal bir derse ev sahipliği yapacağını kaydederek “Bugün, yaşa ve yetiştirilme tarzına bağlı olarak, birileri bu iki korkunç kelimeyi ve bu korkunç sayıları tekrar ve belki de ilk kez duyacak. 80 yıl önce, 29 Eylül 1941’de Nazi işgalcilerinin Babi Yar yolunda toplu infazlara başladığı gerçeğini dinleyecekler. Sonraki iki gün içinde neredeyse 34,000 kişiyi öldürdüler. Önümüzdeki iki yıl içinde Babi Yar’da Nazilerin çeşitli tahminlere göre 100 ila 200 bin kişiyi idam etmesi gerçeğini duyacaklar. Bu insanlar Yahudilere ek olarak, Ukraynalılar ve Romanlar, savaş esirleri ve bir psikiyatri hastanesindeki hastalardı. Toplamda en az altı milyon Yahudi Avrupa’da Holokost’un kurbanı oldu. Ve bunların bir buçuk milyonu, yani öldürülen her dört kişiden biri Ukrayna’dandı.” diye vurguladı.

Vladimir Zelenskiy, bu korkunç trajedilerin insanlık tarihinde bir daha yaşanmaması için gelecek nesillerin Nazizmin suçlarıyla ilgili korkunç rakamları bilmesi gerektiğini kaydederek “İkinci Dünya Savaşı’nın anısını, özellikle Babi Yar trajedisi ve Holokost’u korumak, gelecek nesillere karşı görevimizdir.” diye ekledi.

Cumhurbaşkanı, 2019’dan itibaren Babi Yar’ı unutulmuş bir bölgeden 1941-1943’te öldürülen yüz binlerce kurban için değerli bir anma yerine dönüştürmek için her şeyin yapıldığını da sözlerine ekleyerek “80 yıl önce Ukrayna’da yaşanan Babi Yar trajedisi bir daha asla yaşanmamalı. Ukrayna’da değil. Avrupa’nın diğer bölgelerinde değil. Dünyanın hiçbir yerinde.” diye özetledi.

1941 yılında Babi Yar’da neler yaşandı?

19 Eylül 1941’de Alman kuvvetleri Ukrayna’nın başkenti Kiev’e girdi. Alman işgali altındaki Ukrayna’nın büyük bir kısmı ile birlikte, şehir 1 Eylül’de Erich Koch’un yönetici (Reichskommissar) olduğu Ukrayna Reichskommissariat’ına dahil edildi.

Alman işgalinden önce Kiev’de yaklaşık 160.000 Yahudi yaşıyordu. Bu, başkentin toplam nüfusunun yaklaşık yüzde 20’siydi. Haziran 1941’de Barbarossa Harekatı’nın başlamasının ardından, yaklaşık 100.000 Yahudi Kiev’den kaçtı ya da zaten Sovyet ordusunda görev yapıyordu. Almanlar Kiev’i işgal ettiğinde, şehirde yaklaşık 60.000 Yahudi kalmıştı. Kalanların çoğu daha önce kaçamadı ya da kaçmak istemedi. Buna çoğunlukla kadınlar, çocuklar, yaşlılar ve hasta olanlar dahildir.

Babi Yar da Katledilen Cocuklar Aniti

Babi Yar’daki Katliam (29-30 Eylül 1941)

Almanların Kiev’i işgalinin ilk haftasında iki büyük patlama yaşandı. Bu patlamalar, Alman karargahını ve şehir merkezinin ana caddesi (Hreşçatik Caddesi) çevresindeki alanları yok etti. Patlamalarda çok sayıda Alman askeri ve yetkilisi hayatını kaybetti. Patlamalara Sovyet askerleri ve yetkilileri tarafından geri çekilen mayınlar neden olsa da, Almanlar sabotajı halen Kiev’de kalan Yahudileri öldürmek için bir bahane olarak kullandılar.

Zelenskiy, memurların yüzde 70’inin iki hafta içinde aşılanması talimatını verdi

29-30 Eylül 1941’de, SS ve Alman polis birimleri ve yardımcıları, Einsatzgruppe C üyelerinin rehberliğinde, Kiev’de kalan Yahudi nüfusunun önemli bir bölümünü öldürdü. Katliam, Babi Yar adlı bir vadide meydana geldi. O sırada, vadi şehrin hemen dışında bulunuyordu.

Kurbanlar olay yerine çağrıldı, soyunmaya zorlandı ve ardından vadiye girmeye zorlandı. SS-Standartenführer Paul Blobel altında Einsatzgruppe C’den özel bir müfreze olan Sonderkommando 4a, onları küçük gruplar halinde vurdu. Berlin’deki Einsatzgruppen merkezine gönderilen raporlara göre, bu iki günlük süre içinde 33.771 Yahudi katledildi.

Babi Yar’daki katliam, 1941’den başlayarak Nazi Almanları tarafından gerçekleştirilen birçok toplu katliamdan biriydi. Aynı zamanda II. Dünya Savaşı sırasında tek bir yerde yapılan en büyük toplu katliamlardan biri olmuştu.

ukrhaber.com

Kadir Çurku

Ekonomist. Türkiye’de Buz hokeyi, Artistik Buz Pateni Tarihi ve fotoğraf ile ilgilenmekte. Sitenin yönetimi yanında sitede editörlük yapmaktadır. 32 yıldır Kiev'de yaşamaktadır. İletişim: kadir@ukrhaber.com