Ukrayna üniversite eğitimi almak isteyen öğrencilerle birlikte, çocuklarının iyi bir eğitim almasını isteyen velilerin de kafasında pek çok soru işareti oluyor. Neden Ukrayna’da üniversite eğitimi alınmalı, hangi bölümler tercih edilebilir, öğrenciler hangi yolu izlemelidir, nelere dikkat etmelidir, keyifli yanları nelerdir, zorlukları nelerdir gibi pek çok sorunun cevabını aradık.
Gerek Facebook gruplarında sürekli olarak sorulduğunu görmemiz, gerekse bizlere hem öğrencilerden hem velilerden özel mesaj, e.posta yoluyla gelen sorular üzerine Ukrayna’da üniversite eğitimini almak isteyen öğrenciler ile velilerin kafasında oluşabilecek sorulara cevap bulmak istedik. Konuyu Ukrayna’daki üniversite eğitimine kayıt işlemleri konusunda uzun yıllardır bu sektörde hizmetler veren, UE Yurtdışı Eğitim Danışmanlık Harkov Koordinatörü Umut Abdullayev ile görüştük.
Caner Cangül: Sevgili Umut, Ukrhaber okuyucuları için firmanızdan bahsedebilir misin?
Umut Abdullayev: Firma olarak 2010 yılında Ankara’da kuruldu ve ilk ofisimizi açtık. UE Eğitim Türkiye Koordinatörü Emrah Yüksek’ le birlikte şirketi yönetiyoruz. Ben de Harkov’da Ukrayna Koordinatörü olarak görev yapıyorum.
Şirketi kurduğumuz ilk dönemlerde genel olarak Ukrayna’ya talep yok gibiydi. Harkov’da 11-12 kadar Türk öğrenci bulunuyordu. 2015-2016 yılları ile birlikte Türk öğrencilerin sayısı artmaya başladı. İlk dönemlerde talep Ekonomi ve Tıp fakültelerine oluyordu. Zamanla tanıtımları arttırmamız la birlikte Ukrayna’da ve Harkov’da üniversite eğitimi konusunda talepler artmaya başladı ve Ukrayna’da bir Türk eğitim firması olarak ilk ofisimizi açtık. Halen de Harkov’da ofisi olan tek Türk eğitim firmasıyız.
Ukrayna’da üniversite okumanın avantajları nelerdir? Türk bir öğrenci olarak neden Ukrayna’da üniversite okumak istemeliyim?
İlk başta en önemli görülebilecek olanı Ukrayna’da mavi diploma verilmektedir. Mavi diploma, dünyada ve Türkiye’de tanınırlığı olan bir diplomadır. Ayrıca bizim çalıştığımız tüm üniversiteler YÖK tarafından tanınmaktadır.
İkinci olarak Türkiye’ye 2 saatlik bir uçuşla ulaşılabilecek bir noktada olup uçak biletleri de uygun fiyatla alınabilmektedir. Harkov’a Pegasus, THY, Ukrayna Havayolları, SkyUp’ın seferleri bulunmaktadır.
En önemlisi de Ukrayna’da üniversite öğrencileri için yıllık eğitim bedelleri Türkiye’den çok daha uygundur. Sağlık bölümleri 4-5 kat, hukuk, ekonomi, psikoloji, mimarlık, yazılım, bilgisayar mühendisliği gibi bölümlerin yıllık eğitim ücretleri 8-10 kat daha uygundur.
Ukrayna’da ne kadar Türk öğrenci var?
Harkov’da bulunan Karazin Üniversitesi’nde 1500 üzerinde öğrenci okuyor. Genel olarak Ukrayna’da da 6 bin üzerinde öğrenci bulunmaktadır. Karazin’de Tıp Fakültesi’nde 624 öğrenci var, bunun 16 tanesi 6. sınıf. Hukuk Fakültesi’nde 200 üzerinde öğrenci bulunurken, en çok öğrenci 700’ün üstündeki sayısıyla yabancı dil hazırlık bölümündedir.
Hazırlık dediğin eğitim dilinin öğrenildiği dönem olduğunu tahmin ediyorum. Peki hazırlıkta hangi dil öğretiliyor? Ne kadar sürüyor?
1 eğitim yılı sürmektedir. Aslında sadece dil eğitiminden ibaret değildir. Öncelikle dil eğitiminde 2 dilden birisini almak mümkündür. Ukraynaca ve İngilizce. Rusça hazırlık dil eğitimi bulunmamaktadır. Öğrencinin bu iki dilden birini seçmesi gerekmektedir. Seçeceği bölüme göre o bölümün temel derslerini de seçtiği dilde öğrenmektedir. Sonrasında devam edeceği bölüm eğitimini de bu dilde alacaktır.
Temel derslerden kastın ne?
Mesela Tıp Fakültesi’nde okuyacak öğrenciye yabancı dil eğitimi ile birlikte Biyoloji, Fizik, Kimya, Ukrayna Tarihi gibi derslerin temel eğitimi verilmektedir. Hukuk Fakültesi’nde Coğrafya, Ukrayna Tarihi, Dünya Tarihi gibi dersler bulunmaktadır.
Eğer İngilizce biliyorsam direkt 1. sınıftan başlayabilir miyim?
Eğer lise diplomasında eğitim dili İngilizce yazıyorsa kişi isterse ve İngilizcesini yeterli olarak görüyorsa hazırlık okumadan birinci sınıfa başlayabilir.
Peki, diyelim ki Türkiye’de ben önlisans bitirdim. Ukrayna’da üniversiteye devam edebilir miyim?
Eğer Adalet Yüksekokulu’ndan mezunsanız önlisans ve lise diplomasını sunarak Hukuk Fakültesi 3. sınıftan başlayabilir. Aslında tüm önlisans mezunları eğer ki kendi alanları ile ilgili bölüm varsa, onların 3. sınıfından başlayabilir.
Birkaç örnek daha verebilir misin?
Acil Tıp Teknisyenliği, Hemşirelik gibi bölümler Tıp Fakültesi’ne, İnşaat Teknikerliği İnşaat Mühendisliği’ne kaydını yaptırabilir.
Peki ben hazırlık bölümüne kaydımı yaptırırken, diyelim Ekonomi bölümünde okumak üzere kaydımı yaptırdım. Fakat sonrasında başka bir bölümde okumak istediğimde bu mümkün mü?
Eğer hazırlık sınıfı sonrasında ise zaten istediğiniz bölüme kayıt yaptırma olanağınız var. Ara dönemlerde ise bölümünüzle yakın bir bölüm ise değişiklik mümkün olurken, değilse birinci sınıftan başlamalısınız.
Bir de yatay geçiş amacıyla Ukrayna’da bir üniversiteye kayıt yaptıranlar oluyor. Ukrayna’da bir üniversitede okurken, Türkiye’de bir üniversiteye yatay geçiş yapmanın şu anda şartları nedir? Harkov’daki üniversiteler bu şartları sağlıyor mu?
Aslında bu konu biraz abartılıyor. Yatay geçiş sadece Karazin Üniversitesi’nden mümkün. İlk olarak 2018 yılında bu konuda bir çalışma yaptık. Sonra bir nevi moda haline geldi ve sıkça sorulmaya başlandı. Zaten Karazin’de okuyan 1200 üstündeki öğrenciden her sene en fazla 30-40 kişi yatay geçiş yapabiliyordu. Burada yatay geçiş için açılan kontenjanlar önemli oluyor. Sadece pandemi döneminde geçen sene bu kontenjan arttırıldığı için sayı yükseldi sadece. Son olarak zaten sadece Harkov’da bulunan Karazin bunu sağlıyordu.
Biraz gerçek örneklerden hareket ederek Harkov’a eğitim amacıyla gelen Türk öğrenci sayısını öğrenmek istersek: Geçen yıl Harkov’a ne kadar Türk öğrenci eğitim amacıyla geldi?
Bunu kesin bir rakamla ifade etmesi zor. Ancak bizim üzerimizden gelen öğrenci sayısının 700’ün üzerinde olduğunu söyleyebilirim.
Bu sene için bir hedefiniz var mı? Kaç öğrenci sizlerin aracılığıyla Ukrayna’da üniversite eğitimine başlayacak?
Evet, 1000’in üzerinde öğrenciyi bu sene Ukrayna’da üniversite eğitimine başlatmak istiyoruz.
Peki öğrenci Harkov’a geldi, bu öğrenci nerede yaşayacak, bu konuda ne gibi kolaylıklar sağlıyorsunuz? Başının çaresine bakmasını beklediğinizi sanmıyorum.
Öğrencinin iki seçeneği var. Yurtta kalabilir ya da ev tutabilir. Genel olarak ilk sene öğrencilerin çoğu yurtta kalmaktadır. Ukrayna’da devlet yurtlarının durumu ile ilgili sıkıntılar çok yaşandığı için öğrenciler çok kısa süre içerisinde yurttan ayrılarak ev tutuyordu. Bu durumu dikkate alarak 2017 senesinde bir ilke imza atarak Ukrayna’da ilk özel yurdu Türkler olarak biz açtık. Normalde Ukrayna’da kız ve erkek öğrenci yurdu ayrı değildir. Bizim yurtlarımızda kız ve erkek öğrenci yurtlarımız tamamen ayrıdır.
Yurt kapasiteniz nedir? Odalar kaç kişilik?
Kız yurdu kapasitemiz 1300, erkek yurdu kapasitemiz 1700 kişi. Yurtlarda odalarımız 2 ve 3’er kişiliktir. İsteyen farkını ödeyerek tek kişi olarak da kalabilir.
Ev kirası demişken, Ukrayna’da ev kiralarının yüksek olması büyük bir sorun. Peki Harkov’da ev kiralamak isteyen öğrenciler için durum ne? Ev bulabiliyorlar mı, kiralar ne düzeyde? Öğrenciye ev veriyorlar mı?
Öğrencilerin ev tutması çok kolay olmuyor. Türk öğrenciler bu konuda biraz daha şanslı, daha temiz oldukları için diğer ülkelerden gelen öğrencilere göre ev bulmakta çok zorlanmıyorlar. Eğer studio daire merkeze 4-5 metro durağı uzaklıkta 200-300 dolar arasında değişmektedir. Merkezde bu rakam 400 dolar ve üzerine çıkmaktadır. O nedenle öğrenciler özel yurdu daha çok tercih etmektedir.
Peki yurtlarda yemek veriliyor mu?
Hayır. Yurtta yemek çıkartmıyoruz. Her odada, banyo, tuvalet ve mutfak bulunmaktadır.
Ayrıca yurdumuzda çamaşır makinesi hizmeti de verilmektedir. Görevlilere çamaşırlarını teslim ediyorlar, 6 kg’a kadar çamaşır 60 UAH karşılığında yıkama-kurulama ve ütüleme sonrası teslim edilmektedir. UE Eğitim olarak bu hizmeti biz sağlıyoruz.
Peki şimdi sana şöyle birşey sorayım. Ukrayna’da iş yapan firmalara karşı nedense genel bir güvensizlik hissediliyor. Acaba dolandırılır mıyım diye bir şüpheyi sürekli işitiyoruz. Siz bu sorunları yaşıyor musunuz? Sence UE Eğitim güvenilir mi?
Aslında doğru bir nokta, ben de bu soruyu sormanızı bekliyordum. Velilerin ve öğrencilerin en büyük yanlışı şu noktada oluyor. Örnek verecek olursam, hazırlık için fiyat aldıklarında bizim fiyatlarımızdan 500 dolar ucuz fiyat veren (Ofisi olmayan merdivenaltı danışmanlar, hazırlığı okumuş diğer öğrenciler) kişilerle kayıt yaptırmak istiyorlar. Sonuç olarak öğrenci Ukrayna’ya geldikten sonra ekstra fiyatlar çıkarmaktadırlar. Kimileri ise öğrencileri dolandırmak amacıyla sosyal medyadan filan tanışıp sahte davetiye üretiyor. Bazısı okula yapılması gereken ödemeleri yapmıyorlar, bazen ilk yarı yılın harcını ödeyip ikinci yarıyılı ödemiyorlar derken, tüm bunların sonucunda öğrenci mağdur oluyor, okuma hakkını ve senesini kaybediyor ya da 500 dolar kâra geçeyim derken, işlemlerini yeniden doğru şekilde yaptırmak için 2-3 bin dolar ek ödeme yapmak durumunda kalıyor.
UE Eğitim güvenilir mi peki? Bizim şu anda Ankara, İstanbul, Antalya, Mersin, İzmir, Iğdır, Hatay, Şanlıurfa, Erzincan ve Ukrayna Harkov’da Karazin Üniversitesi’ne 100 metre mesafede ofislerimiz bulunmaktadır. 7/24 öğrenciler veya aileleri bizi aradığında anında yardımcı oluyoruz, sorun yaşadığında çözüyoruz. Hatırlatmak isterim ki özel yurtlarımız var. Özel yurdu olan Ukrayna’daki tek eğitim firmasıyız. Sizce güvenilir miyiz?
Elbette. Kişisel olarak ben ofisi olmayan herhangi bir firmadan iş yapılması taraftarı olmadığım gibi, açıkcası hiç kimseye önermiyorum. Belki ilk başta biraz daha pahalı gibi gelir ama dolandırılmazsınız, sonradan ek masraflar çıkartmazlar, sözleşmeniz olur; herhangi bir aşamada muhatap bulabilirsiniz. Peki, biz epeyce uzak kaldık, zamanında ben ÖSS, ÖYS diye iki sınava girmiştim Türkiye’de. Şimdilerde isimleri de değişmiş. Ukrayna’da eğitim almak isteyen bir yabancı öğrenci, üniversitede okuyabilmek için herhangi bir sınava giriyor mu?
Ukrayna’da üniversiteye kayıt sınavsızdır. O nedenle lise diploması olan her öğrencinin kaydını gerçekleştirebiliyoruz.
Bir sayı limiti var mı? Okulların veya bölümlerin belirlediği bir sınır vardır muhakkak?
Tabik, her bölümün belirli bir kontenjanı mevcut. Hatta bazen kontenjanlar erkenden doluyor. Yeni kontenjan açmak için okullarla iletişime geçmek, yeni sınıflar ve hocaların ders saatlerinin ayarlanması derken öğrenci 2-3 ay bekleyebiliyor. O yüzden erken kayıt çok önemli hale geliyor.
Peki bu sene kayıtlar ne zaman başlıyor?
Her sene olduğu gibi bu senede erken kayıtlar 16 Mayıs itibariyle başladı, kontenjan bitene kadar kayıtlarımız devam edecektir.
Öğrencilerin Ukrayna’da en çok şikayet ettikleri konular neler? Size en çok gelen şikayetler neler oluyor?
Soğuk 🙂
Ben Kiev’de soğuğu elbette biliyorum. Peki Harkov ne kadar soğuk?
Mesela geçen yıl çok soğuk olmadı ama geçmişte kışın -20 dereceler aslında normal oluyor. Ancak yazları sıcaktır.
Peki öğrencilerin yemek konusunda şikayetleri olmuyor mu?
Türk öğrenciler Ukrayna yemeklerine pek itibar etmiyorlar. Harkov’da 7-8 tane Türk restoranı ve 30’a yakın Türk döneri yapan işletme bulunmaktadır. Türk kasabı, Türk marketleri de bulunmaktadır.
Kiev’le karşılaştırırsam hakikaten çok iyi. Harkov’da okuyan kimi öğrencilerle Kiev’de karşılaştığımda soruyordum ve ağırlıklı olarak Tıp Fakültesi’nde okuduklarını söylüyorlardı. Yanılıyor muyum? Başka hangi bölümler tercih ediliyor?
En çok tercih edilen dediğiniz gibi Tıp Fakültesi. Ondan sonra Diş Hekimliği, Eczacılık, Hukuk, Bilgisayar ve Yazılım Mühendisliği gibi bölümler gelmektedir.
Harkov gördüğüm kadarıyla bir üniversite şehri. Çok sayıda üniversite mevcut. Şehirde kaç öğrenci var; Harkov özelinde şehre dair bazı bilgileri de paylaşır mısın?
Harkiv veya Harkov Ukrayna’nın ikinci büyük şehri, Harkov Oblastı’nın ise idari merkezidir. Ülkenin kuzeydoğusunda yer alan Harkov’un son tahminlere göre nüfusu 2.5 milyon kişidir. Şehir aynı zamanda Ukrayna’nın temel endüstri, eğitim ve kültür merkezlerinden birisidir.
Kent yabancı öğrenci nüfusunun fazla olmasından dolayı turistlere oldukça alışkın ve turistik bir şehirdir. 350.000’den fazla öğrencinin üniversite eğitimi aldığı bilinmektedir. Kentte yabancı öğrenci sayısının ise 20.000 olduğu bilinmektedir. Bunun ortalama 3000 kadarı Türk öğrencidir. 38 tane üniversite ve yüksek okul ile Ukrayna’nın en fazla üniversitesinin olduğu şehirdir. Kış ayları çok sert ve soğuk geçer; yazları sıcaktır. Şehirde bulunan havaalanı da uluslararası uçuşlara açıktır. İstanbul, Muğla ve Antalya’dan direk Harkov uçuşları, THY, Pegasus ve Ukrayna Hava Yolları ile sağlanmaktadır. Haftanın her günü İstanbul üzerinden direk uçuşlar ile şehre ulaşmak mümkün. Bilet fiyatları ise 500 TL ile 1200 TL arasında değişmektedir. Karayolu ile şehre ulaşmak için ise Bulgaristan, Romanya ve Moldova üzerinden Ukrayna’ya giriş yapabilirsiniz. Ya da diğer bir alternatif olan İstanbul Odessa arabalı feribotu ile ülkeye giriş yapar 720 km’lik yolu araç ile devam edebilirsiniz. Kiev üzerinden şehre ulaşmak isterseniz otobüs ya da tren ile gidebilirsiniz. Kiev’e 480, Lviv’e 1015, Dnipro kentine ise 221 km uzaklıktadır. Şehir merkezine yakınlığı, oda ve yatak sayısı, lüks, ekonomi seçenekleri ile 70 TL ile 300 TL arasında apart daireler bulunmaktadır.
Peki sen Ukrayna’da okumak isteyen öğrencilere hangi bölümü tavsiye edersin?
Geleceğin mesleği olarak Yazılım Mühendisliği’ni görüyorum. Bilgisayar Bilimleri altında ayrıca Siber Güvenlik, Yapay Zeka gibi bölümler de bulunmaktadır.
Denklik konusu özellikle yurtdışında okuyan öğrenciler için önemli hale geliyor? Ukrayna’da mezun olan bir öğrenci denklik konusunda sıkıntı yaşıyor mu? YÖK kriterleri karşılanıyor mu?
Sağlık bölümlerinin tamamında YÖK denklik için sınav yapmaktadır. Onun dışında kalan Hukuk Fakültesi mezunları fark derslerini vermek zorunda. Ekonomi, Uluslararası İlişkiler gibi idari bilimlerde denklik almak çok daha kolay.
Düşünüyorum, liseyi yeni bitirmiş biri olsam yurtdışında, özellikle Ukrayna’da üniversite eğitimine devam etmek ister miydim, ailem ne derdi? Şu ana kadar ki tecrübelerine göre hareket edersen sence bu kararı öğrenci mi, ebeveynleri mi veriyor?
Net birşey söylemek zor ama 50-50 diyebiliriz. Bazı öğrencilerde karşılıyoruz, bütün araştırma ve kararı öğrenci verirken, bazı durumlarda öğrencinin haberi olmadan ailesi kayıt işlemlerini tamamlıyor.
Bir öğrenci kendi kendine gelip üniversite kayıt yaptırabiliyor mu?
Hayır. Öğrencilerin kayıt, vize, oturum, sağlık sigortası, harç ödemeleri gibi konularda yaşayacağı sıkıntıları öngören okullar öğrencilere direkt olarak davetiye gönderme konusunda çekinceye sahip olduklarından pek mümkün değil.
Türkiye’den gelen öğrenciler için hem ülkeye alışmaları, hem birbirleriyle kaynaşmaları için herhangi bir faaliyetiniz oluyor mu?
Tabii ve bunu yapan tek firmayız, bazen kendinizi çok övüyorsunuz diyorlar. Doğru ama gerçekler bu. Burada öğrenciler arasında bir laf vardır: var ki yapıyoruz, var ki söylüyoruz.
Her sene en az 300 öğrencinin katılımı ile Kasım ayında eğlence, yemek, parti tadında etkinliklerimiz oluyor. Halay çekenler, erik dalı şarkısı ile coşanlar, zeybek oynayanlar, her türlü eğlence oluyor. Çünkü 81 ilden öğrencilerimiz var, Türkiye’nin eğitim markasıyız.
Umut, çok teşekkürler. Ukrayna’da üniversite eğitimine nasıl kayıt olunabileceği konusunda da pek çok şeyi öğrenmiş oldum. Eminim bu röportajı okuyan öğrenci arkadaşlar ve velileri de faydalanacaktır.
Bu fırsatı verdiğiniz için ben teşekkür ederim.
UE Yurtdışı Eğitim Danışmanlık’a nasıl ulaşabilirsiniz?
Web: www.ueegitim.com
E.posta: info@ueegitim.com
WhatsApp: +90 552 320 7676
Instagram: https://www.instagram.com/ueegitim/
Facebook: https://www.facebook.com/ueegitim
Ankara Ofisi
Adres: Meşrutiyet Mah. Selanik Cad. No: 44/23 Çankaya/Ankara
Tel: 0 (850) 304 75 76
Harkov Ofisi
Adres: Trinklere Street, 2 Kharkiv/Ukraine
Tel: +38 (067) 627 44 04
