Holodomor’un sonucunda Ukrayna toplam nüfusunun % 13’ü öldü. Eğer 1932-1934 yıllarında kıtlık olmasaydı, Ukrayna’nın bugünkü nüfusu yaklaşık 9 milyon kişi daha fazla olacaktı
28 Kasım 2020’de Ukrayna, holodomor kurbanlarını anıyor. Ukrayna Ulusal Bilimler Akademisi Demografi ve Sosyal Araştırmalar Enstitüsü tarafından komünist rejim tarafından işlenen soykırım kurbanlarının anısını onurlandırmak amacıyla bir analiz gerçekleştirildi.
1932-1934 kıtlığı
Çalışma, Ukrayna’nın üç yıldan fazla süren açlık nedeniyle önemli sayıda can kaybına uğradığını ortaya koydu. Ukrayna’da 1932-1934’teki kıtlık sonucu aşırı ölüm, yani doğal seviyede üstündeki aşırı ölüm nedeniyle kayıplar 3.9 milyon oldu. Toplam kayıp sayısının % 93’ünü kırsal kesimde yaşayanlar oluşturdu.
Açlıktan ölen 3.9 milyon kişiden 1.7 milyonu (% 43.5) 0-14 yaş arası çocuklardan oluşuyordu. Holodomor’un sonucunda, her yedi çocuktan biri ölürken, köylerde ise her altı çocuktan biri öldü. Sonuç olarak, Ukrayna’nın toplam nüfusunun % 13’ü 1932-1934’te açlıktan öldü.
Şehirlerdeki kayıp 300 bini bulurken (% 4’ü) kırsal kesimlerde kayıp sayısı 3.6 milyona (% 16) ulaştı, Yani köylüler arasında her altı kişiden birisi açlıktan ölmeye mahkum oldu. Açlıktan ölümlerin karakteristik bir özelliği ise 1933’te meydana gelen tüm ölümlerinde % 90’ını oluşturmasıdır.
Çalışmaya göre, ölümlerin en yüksek seyrettiği dönem 1933 yılının Mart ayından Ağustos ayına kadar olan 6 aylık süreç içerisinde oldu. Altı aylık süreçte 1932-1934’te ölümlerin % 88’ini gerçekleşti.
Genel olarak, 1932-1937 yıllarında Ukrayna sekiz bölgeden oluşuyordu: Vinnitsa, Dnepropetrovsk, Donetsk, Kiev, Odessa, Harkov, Çernigov bölgeleri ve Moldova Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti. Çalışmanın sonuçları, en büyük kayıpların 1932-1934 yıllarında Kiev ve Harkov bölgelerinde (o zamanki bölge dahilinde) olduğunu gösterdi. Bu ise toplam nüfusun % 19-20’sine ulaşmaktadır.
Kayıp seviyesi açısından sonraki sırada Vinnitsa, Dnepropetrovsk, Odessa bölgeleri ve Moldova Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti (% 10’dan % 13’e) gelmektedir. En düşük kayıplar Çernigov ve Donetsk bölgelerinde % 5-9 aralığında gerçekleşmiştir. Açlığın etkilerinin gerçek ölçümünde ise 1933’te doğumda beklenen yaşam süresinin benzeri görülmemiş seviyelere düşmesiydi.
1928’de, 1920’li yılların en yüksek doğumda beklenen yaşam süresine ulaşılmıştı ve erkekler için ortalama yaşam beklentisi 44.4 yıl iken, 1933’te 5.0 yıla düştü. Kadınlar için ortalama yaşam beklentisi 1928’de 48.5 yıldan 1933’te 8.0 yıla düştü.
SSCB cumhuriyetleri arasında Ukrayna, süper ölümlülük yoluyla mutlak kayıp hacminde ilk sırada yer aldı. Potansiyel kayıplara gelince, 1932-1934’te Ukrayna’da Holodomor sonucunda 600 bin bebek doğamadı.
1921-1923 Açlık Analizi
Sosyologlar tarafından yapılan analiz, 1921-1923 kıtlığı sebebiyle Ukrayna’nın önemli demografik kayıplar yaşadığını gösterdi.
Özellikle süper ölümlülük oranından kaynaklanan kayıplar 900 bin kişiyi aşıyor. Toplam kayıp sayısının % 88’i kırsal kesimde yaşayanlardan oluştu. Açlık sonucu hayatını kaybeden 935.8 bin kişinin % 40’ını 0-14 yaş arası çocuklar oluşturdu. Şehirlerde kayıplar 114 bin 100 kişi iken, kırsal alanlarda kayıplar 821 bin 700 şeklinde oldu.
Göreceli olarak, şehirlerdeki kayıplar oldukça yüksek seyretmesine rağmen (1000 nüfus başına 9.6), kırsal alanlarda biraz daha yüksek seyretti (1000 kişi başına 12.0). Yıllar içindeki kayıpların dağılımı dalga benzeri bir açlık seyrini gösterdi: Açlıkta artış (1921), zirve dönem (1922) ve yok olma (1923).
Kayıplar yıllar içinde şu şekilde dağıldı: Sırasıyla % 31.5, % 54.4 ve % 14.1.
1921-1923 dönemindeki kayıplar iki faktörün kümülatif etkisinin sonucunda oluştu. Bunlar 433 bin 400 kişi ile salgınlar (% 46.3) ve 502 bin 500 kişi ile açlık (% 53.7).
Ancak bu faktörler birbiriyle ilişkilidir ve bu nedenle toplam kayıp miktarını birlikte oluşturur. Sonuç olarak, 1921-1923 arasında, açlık nedeniyle, kıtlığın başlangıcında Ukrayna’nın toplam nüfusunun yaklaşık % 4’ü öldü. 1921-1923 kıtlığı nedeniyle doğan kayıplar (doğum açığı) Ukrayna’da 1 milyon 29 bin olarak gerçekleşti.
Açlık 1946-1947
Yapılan demografik analiz, İkinci Dünya Savaşı’nın sona ermesinin hemen ardından, Ukrayna’nın 1946-1947 kıtlığı nedeniyle daha da önemli kayıplar yaşadığını gösterdi. Ölüm sayısı, 0-14 yaş arası çocuklarda 700 bin (% 21) oldu. 1946-1947 kıtlığı nedeniyle doğan kayıplar (doğum açığı) Ukrayna’da 200 bin olarak gerçekleşti.
Demografik kayıpların değerlendirilmesi, o dönemde var olan Ukrayna’nın idari-bölgesel bölümü çerçevesinde gerçekleştirildi.
Holodomor’un zirvesi 1933 baharında oldu. Araştırmacılara göre, Holodomor’un demografik sonuçları bugüne kadar elle tutulur şekilde analiz edildi ve eğer 1932-1934 yıllarında kıtlık olmasaydı, Ukrayna’nın bugünkü nüfusu yaklaşık 9 milyon kişi daha fazla olacaktı. 2018 anketine göre, Ukraynalıların % 80’i Holodomor’u Ukrayna halkının soykırımı olarak görüyor.
Holodomor detayları ile alakalı daha detaylı bilgi için hazırladığımız diğer yazıyı okuyabilirsiniz.
ukrhaber.com
