18 Mayıs günü Ukrayna’da da Kırım Tatar Soykırım Kurbanlarını Anma Günü olarak kabul ediliyor. Dünyanın çeşitli ülkelerinde yaşayan Kırım Tatarları, sürgün kurbanlarını anıyor. Kiev’de Bağımsızlık Meydanı’nda da bir anma töreni düzenlendi.
Kırım Tatar Halkına Karşı Yapılan Soykırımın Kısa Tarihçesi
Sovyet hükümeti 18 Mayıs 1944’te Kırım’daki tüm Kırım Tatarlarını Nazilerle işbirliği yapmakla suçlayarak sürgün edişinin üzerinden 75 yıl geçti. 18 Mayıs’ta başlayan sürgün Haziran başlarına kadar devam etti.
Kırım Tatar halkının temsilcilerinin Kızıl Ordu saflarında savaştıkları ve hatta gerilla hareketine katılmalarına rağmen, Sovyet Devlet Savunma Komitesi onları toplu ihanet ve üçüncü Reich’le işbirliği yapma iddiasıyla suçladı . Kuşkusuz bu, bütün herkesi ihanetle suçlamak ve toplu sorumluluk ilkesinin uygulanması sonucunda bir soykırım idi.
Tatar kaynaklarına göre 228.500 Kırım Tatarı; resmi rakamlara göre ise 183.144 kişi sınır dışı edildi. İlk bir buçuk yılda 110.000’den fazla insan öldü. Erkekler, kadınlar, çocuklar ve yaşlılar, büyükbaş hayvan taşımacılığında kullanılan vagonlarla evlerinden birkaç bin kilometre uzağa gönderildi. İnsanlara kişisel eşyalarını, yiyeceklerini, ev eşyalarını almaları için birkaç dakika ila yarım saat arasında bir süre verildi. Sürgünlerin büyük kısmı Özbekistan’da özel bir bölgeye, bazıları da Gulag’a, diğer kısmı ise Moskova Kömür Havzası’nın özel birliğini doldurmak için gönderildi.
Sonrasında Kırım’da kültürel ve tarihi izler silinmeye, yerleşim yerlerinim isimleri değiştirilmeye başlandı. Savaş sonrası süreçte Rusya ve diğer cumhuriyetlerden yerleşimciler Kırım’a yerleştirilerek nüfusu 10 kat arttırıldı.
Kırım Tatarlarının anavatanlarına toplu geri dönüşleri ancak 1980’lerin sonunda başladı. Barış nihayet geldi ve Kırım topraklarında sakince ve özgürce yaşamak mümkün gibiydi, ancak Kırım toprakları yine Rusya’nın işgalinin nesnesi haline geldi ve Kırım Tatarları baskıya maruz kaldı. Kırım Tatar halkı sürekli olarak Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün korunması çağrısında bulundu ve Rusya’nın Kırım’ı işgalini tanımadığı gibi, Mart 2014’te Kırım’ın Rusya’ya eklenmesine karşı çıktı. Rusya da, Kırım Tatar liderleri Mustafa Cemiloğlu ve Refat Çubarov’un Kırım’a girişini yasakladı.
12 Kasım 2015’te Ukrayna Meclisi Verkhovna Rada sınır dışı edilmeyi soykırım olarak tanıdı ve 18 Mayıs’ta Kırım Tatar Halkına Karşı Soykırım Kurbanlarının Anma Günü ilan etti.
Bağımsızlık Meydanı’ndaki Anma Töreni’nden Fotoğraflar
