16 Ocak 2020’den itibaren, hizmet sektöründe çalışan tüm Ukraynalı girişimcilerin devlet dilinde iletişim kurmak ve bilgi vermekle yükümlü olacağı “Ukrayna dilinin devlet dili olarak işleyişinin sağlanması üzerine” yasası normu yürürlüğe giriyor. Rusça olarak hizmeti direten işletmeler para cezasına çarptırılır.
16 Ocak’ta yürürlüğe giren yasada Ukrayna’da tüketicilere sunulan hizmet dilinin devlet dili olduğunu belirtilmektedir. Yani, her tür mülkiyetteki işletmeler, kurumlar ve kuruluşlar, bireysel girişimciler ve diğer ticari kuruluşlar hizmetlerini Ukraynaca sunmak zorundadır. Bilgiler, diğer dillerde ek olarak verilebilir. Ancak müşterinin talebi olması durumunda devlet dışı haricinde bir dil kullanmak mümkün olacaktır.
Eğer bir işletme Ukraynaca olarak hizmet vermezse Ukraynalıların bunu şikayet etme hakları bulunmakta olup, tekrarı halinde para cezaları gündeme gelmektedir.
Delo.ua tarafından hazırlanan bir rehber ile Ukraynaca hizmet verilmezse ne ile karşılaşılabileceği, hangi cezaların verildiğini, emrin yerine getirilmesi üzerindeki kontrolün ne olacağını ve ayrıca hangi durumlarda müşterilerin Rusça konuşabileceğini görelim.
Mallar ve hizmetler hakkında bilgiler Ukraynaca olmak zorunda
Malların adı ve özellikleri, hizmet ömrü ile ilgili veriler, talimatlar, hizmetlerin tanımı devlet dili olan Ukraynaca olarak sunulmalıdır. Bu aynı zamanda yemek işletmelerindeki menü , biletler, fiyat etiketleri, garanti kartları için de geçerlidir. Ancak kısaltmalarda İngilizce kelimeler, Latin alfabesi, Yunan alfabesi kullanılmasına izin verilir. Online alışveriş siteleri ise Ukraynaca olarak hizmet vermek zorundadır. Diğer diller ancak opsiyonel olarak sunulur.
Ukraynaca hizmet reddedilirse ne yapmalı
Dil Ombudsmanı Taras Kremin Facebook sayfasında eğer bir işletme devlet dili ile hizmet vermekten kaçınırsa Ukraynalılara ne yapmaları gerektiğini açıkladı:
- Durumu anında çözmeye çalışın ve bir çalışandan size devlet dilinde hizmet etmesini isteyin. Çalışan reddederse, kurumun yönetimi veya kurumun yardım hattıyla iletişime geçin: bunlar benzin istasyonları, eczanelerin perakende ağ yönetimleri olabilir.
- ️ Bilginin (hizmetlerin) devlet dilinde reddedilmesi veya verilmemesi durumunda, reddetme olgusunu (ses, video, görgü tanıklarının yazılı onayı vb.) kullanarak alın ve işletmenin verilerini (adı, yeri, konunun iletişim bilgileri) kaydedin.
- ️ Ombudsman’a 01001, Kiev, Muzeyny lane, 12 veya skarha@mova-ombudsman.gov.ua adresinden şikayette bulunun veya Ombudsman’ın web sitesindeki uygun formu doldurun.
- ️ Şikayet şunları içermelidir: soyadı, adı, soyadı, ikamet yeri, şikayetin özü, konunun şekli, ne zaman, hangi adreste, davacının hakkını nasıl ihlal ettiği. Teyide kanıt eklemek de tavsiye edilir.
Dil Ombudsmanına göre kişisel şikayet şikayetçi tarafından tarihli olarak imzalanmış olmalıdır. Gelen elektronik şikayet için imza gerekmez.
Şikayetler Ombudsman tarafından altı ay içinde başvuru sahibine cevaplanır.
Rusçaya ne zaman geçebilirim
Kanunun 30. maddesine göre mülkiyet şekli ve hizmetlerin kapsamı ne olursa olsun tüm işletmeler için geçerlidir. Kanunun aynı normları ticaret, sosyal yardım, tıp, hukuk alanında da geçerlidir, yani hem benzin istasyonundaki kasiyer hem de spor yaptıran koç ziyaretçi ile Ukraynaca diyalog yürütmelidir. Ziyaretçi / müşteri İngilizce, Rusça, İspanyolca vb. konuşuyorsa bile Rusça’ya geçmek de yasaktır.
Aynı zamanda, çevrimiçi mağazalardakiler de dahil olmak üzere mal ve hizmetlere ilişkin isimler, açıklamalar, talimatlar devlet dilinde basılmalıdır. Bu tür bilgiler diğer dillerde kopyalanabilir, ancak Ukraynaca varsayılan olarak bulunmalı ve hacmi diğer dillerden daha az olmamalıdır.
Müşteri / ziyaretçi sorarsa veya böyle bir dil her iki muhatap için de kabul edilebilirse, devlet dili dışındaki herhangi bir dile geçilmesine izin verilir.
Ceza nedir
Kaydedilen ilk vakada, girişimci bir uyarı ve para cezası ile tehdit edilir, ancak aynı durum yıl içinde tekrarlanırsa 5,100 – 6,800 UAH para cezası verilebilecek hüküm devreye girer.
İdari Suçlar Kanunu’nun normları, ihlal edilmesi durumunda, girişimcilerin tekrarlanan ihlaller için para cezasına çarptırılmaları yalnızca 16 Temmuz 2022’den itibaren çalışmaya başlayacak.
Bir girişimci yıl boyunca birden fazla kez ihlal ettiyse, o zaman ceza miktarı 11,900 UAH’a ulaşabilir.
Ayrıca, kanuna uyulmaması durumunda, para cezasının çalışana değil şirkete verileceğini de belirtmek gerekir. Yani, çalışan kendisine bir ihlale izin verdiyse bile, para cezası tüzel kişilikten alınacaktır.
Hukuk ve para cezaları var ama kontrol yok
Dil ombudsmanı Kremin’in “Interfax” Ukrayna’ya yaptığı yorumda söylediğine göre, özellikle hizmet sektöründeki dil yasası ihlallerini belirleme yetkisine sahip sekreterliğin çalışanlarını riske atmamak için pandemi döneminde işletmelere baskın yapmayacağı belirtildi.
2021 çalışma planına uygun olarak, sekreterlik çeşitli teftiş biçimleri için hazırlanmaktadır.
Daha önce Delo.ua’nın , hizmet sektöründe Ukrayna diline geçiş için iş dünyasının nasıl hazırlandığını anlattığını hatırlatacağız.
ukrhaber.com
