2019’un ilk dokuz ayında 58.000’den fazla kişinin hasta olduğu kızamık patlamasının ardından, difteri de Ukrayna’ya geri mi döndü? Tehlikeli hastalığın ilk vakaları Transkarpatya, Ternopol ve Kiev’de kaydedildi.
Ukrayna’da Difteri: Kim hastalandı?
Liga.net’in verdiği haberde Ağustos ayının başlarında, Hmelnitski’de bir difteri enfeksiyonu vakası bildirildi. 16 yaşında bir eczane çalışanında difteri teşhis edildi. Bu dava fark edilmeyecekti, ancak Ekim’in ortalarında Hindistan’dan okumaya gelen 15 Ujgorod Ulusal Üniversitesi öğrencisi şüpheli difteri ile hastaneye kaldırıldı.
Ukrayna Hasta Sağlığı Merkezi, 23 yaşındaki ilk hastada, laboratuvarda doğrulanmış bir difteri tanısı olduğunu söyledi. Sonuç olarak, doktorlar, bu kişiyle temasa geçen veya onunla temasa geçebilecek 123 kişiyi inceledi. Üniversitede, sınıflar üç fakültede 10 gün boyunca karantinaya alındı. Üniversite, ayrımcılığa son verilmesi çağrısında bulundu: “Hiçbir doktor ya da yetkili, yabancı öğrencilerin enfeksiyonu yurtdışından getirdiğini doğrulamadı.” dedi.
Bakınız: Dikkat: Ukrayna’da Difteri Salgını Riski; Nasıl Korunabilirsiniz?
Transkarpatya bölgesindeki difteri vakaları en son 2011 yılında kaydedilmişti.
24 Ekim’de, Kiev’de bir difteri vakası daha belirtdildi. Sağlık servisine göre, dokuz yaşındaki bir öğrenci hastalandı. Aşılanıp aşılanmadığı henüz tam olarak anlaşılmamıştır. Çocuğun okuduğu 303 numaralı okulda, tüm sınıf karantinaya alındı. Sınıflar dezenfektanlarla temizlendi, bütün çocuklar muayene için gönderildi. Hastalığa yakalanan çocuğun, 36’sı çocuk olmak üzere 45 kişiyle teması tespit edilmiştir.
26 Ekim’de Ternopol bölgesinde bir difteri vakası daha onaylandı. Hasta 47 yaşında bir erkekti. Ailede biri çocuk olmak üzere üç kişiyle temas ettiği tespit edildi. İkamet ettiği yerde dezenfeksiyon yapıldı.
Son durum nedir?
• Transkarpatya – 5 hasta, 10 taşıyıcı
• Kiev – 2 hasta
• Hmelnitski – 1 hasta
• Lugansk – 1 hasta
• Ternopol – 1 hasta
Bu nasıl mümkün olabilir?
Doktor Yevgeyi Komarovski, kızamıktan sonra, difterinin de Ukrayna’ya geleceğini, aşısız kişilerde ölüm oranının % 50’ye ulaştığını yazmıştı. Çocukların program dahilinde altı kez aşıya ihtiyaçları olduğunu, yetişkinlerin ise her 10 yılda bir yeniden aşılama yapmaları gerektiğini belirtti. Ve en kötüsü toplumun aşılanmaya karar verdiğini ancak nüfusun yarısının aşı yaptırmaması olduğunu söyledi.
Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Merkezi’ne göre Ukrayna’da 2019 yılının ilk dokuz ayı rakamları dikkate alındığında yetişkinlerin % 52’si ve çocukların % 59’u difteriye karşı aşılandı. Yani, bu yıl yeniden aşılama geçirmesi beklenenler yetişkinlerin sadece yarısı doktora gitti. Halk Sağlığı Merkezi “Bu çok kötü. En azından % 95 olmalı” dedi.
Son üç yıl boyunca Ukraynalılar bulaşıcı hastalık uzmanları, aile doktorları, çocuk doktorları, epidemiyologlar tarafından aşılama seviyesi yaklaşık % 95 olmadan, difteri yayılma riskinin yüksek olduğu konusunda uyarıldı. Özellikle patojen yurt dışından “getirilmiş” ise.
Kiev Ulusal Tıp Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Doçenti Epidemiyolog Natalya Timko “Yemen ve Bangladeş’te 2017 yılının sonunda geniş bir salgın başladığında, Ukrayna’daki durumun daha da kötüye gitmesini bekliyorduk. Şimdi ilk vakalarımız var” dedi.
Timko ”1990’larda Ukrayna zaten büyük bir difteri salgını yaşadı ve yaklaşık 20.000 insan hastalandı; bunların yaklaşık 700’ü öldü. Bulaşıcı hastalık uzmanı “Çoğunlukla yetişkinler hastaydı. Sonra herkes harekete geçti ve birkaç kez aşılandı” dedi. Ancak sonrasında panik geçti ve Ukraynalılar yeniden aşılamayı önemsemediler.” diye ekledi.
”Aşılama takvimine göre, yetişkinlerin antitoksik koruma alabilmeleri için her 10 yılda bir doz difteri aşısı almaları gerekir. “Öyleyse insanlar, bir patojenle karşılaşsalar bile, hastalanma riskleri yüksek değil: patojenin salgıladığı toksini algılamıyorlar. Ancak son 10 yılda aşı kapsamı farklıydı; planlananın % 17’si ve % 30 ve % 50’si oldu, % 95 hiçbir zaman olmadı. Yine nüfusun önemli bir oranı difteri hastalığına duyarlı hale geldi” dedi.
Ne yapmalı: sakin ol ve aşı ol!
Kiev başpediatristi immunolog Fedor Lapy ”Ukrayna’da difteriye karşı aşılama oranının kontrol altında olduğunu söylemek doğru değil dedi. Ve bu, kızamıktan farklı olarak, her Ukraynalının baş ağrısıdır: “Kızamık durumunda, kollektif bağışıklık büyük önem taşır: yüksek aşılama seviyesiyle yıldan yıla virüsün dolaşımı durur ve bu aşılanmayanları korur. Difteride ise bu kolektif bağışıklık pek işe yaramaz. Genellikle, difteri odağında olan herkes acilen aşılanır. Hasta biriyle bir kontakt durumunda beş yıldan daha uzun bir süre önce aşılanmış olsa bile, tekrar aşılanması gerekir.” diyor.
Sağlık Bakanlığı’na göre, Ukrayna’da, boğmaca, difteri ve tetanoza karşı aşı ile çocuklar için difteri aşıları ücretsiz yapılmakta.
Peki bu bir salgın mı? 90’lı yıllarda olduğu gibi geniş çaplı bir salgın hakkında konuşmak için çok erken diyor Fedor Lapiy, “Ukrayna’daki difteri vakaları yıllık olarak kaydedilmekte ve onaylanmaktadır. 2018 ve 2017 yıllarındaydı” diyor. Şimdi önceki yıllardan çok farklı istatistiklere sahibiz. Salgın olduğunu söylemek için acele etmem. ” dedi.
